zaterdag 15 maart 2014

Zeven dagen lang (205)

9 t/m 15 maart

ZONDAG Demonisering
'Carnavalsgasten trekken spoor van vernieling'; 'diverse arrestaties bij "grimmige" carnavalsnacht'; 'ernstig gewonden bij massale vechtpartij tijdens carnaval'; 'politie zoekt getuigen mishandeling tijdens carnaval'.
Zomaar wat headlines van de afgelopen week.
Volgend jaar dus iedereen met een verplichte buscombi naar het zuiden? Nee, natuurlijk niet, dat moeten alleen voetbalsupporters, carnaval is immers 'gezellig'.

MAANDAG Vroman (III)
Weergaloos mooi artikel over de laatste weken van Leo Vroman door Tim Madigan in de Star-Telegram.

DINSDAG Thuisfluiters
Als supporter van de bezoekende club ben je je leven niet zeker als je naar Ajax moet. Fans van Cambuur werden afgelopen zondag meermaals aangevallen door Ajacieden. Tel eens in dit overzichtsartikel de precieze incidenten:
- 'Volgens een politiewoordvoerder liep de situatie uit de hand toen een groep Ajaxsupporters verhaal kwam halen.'
- Cambuurfans moesten lopend 'langs het supportershome van Ajax [..] De Cambuurfans werden met bierflesjes en stenen bekogeld.'
- 'Eenmaal bij het stadion werd een grote groep Cambuurfans de toegang tot het stadion ontzegd. Die groep werd meerdere keren aangevallen door Ajaxfans.'
- 'In de rust van de wedstrijd trokken leden van de harde kern van Ajax opnieuw het stadion uit om de confrontatie te zoeken met de Cambuurfans'
- 'Een flinke groep Ajaxsupporters probeerde door de linie van de ME te breken om de Cambuurfans te bereiken. Daarbij werd de situatie zo dreigend dat agenten hun vuurwapens trokken om de Ajaxhooligans op afstand te houden.'
Het resultaat? Er zijn twaalf mensen aangehouden, 'onder wie tien Friezen'. Omgekeerde wiskunde.

WOENSDAG Krim (IV)
'Het morele oordeel van EU-leiders over Poetin komt op een slecht moment. West-Europeanen zijn uiterst negatief over hun EU-bestuurders en zullen hen binnenkort electoraal afstraffen. Vele Nederlanders kijken met een mengeling van fascinatie en bewondering naar de slimme schaker Poetin. Zij moeten het doen zonder een sterke man, maar met een Angela Merkel.'
(Sylvain Ephimenco, 'Positief over Poetin, in Trouw)

DONDERDAG Melig
De RTL7-uitzendingen rond de Europa League worden helemaal aan het eind pas leuk, want dan zijn Genee en Kieft en Derksen inmiddels zo melig dat de grappen hoe flauwer hoe leuker worden.

VRIJDAG Sukkelberg
Mark Zuckerberg is boos op Obama over de spionagepraktijken van de NSA. Neem even notitie: de baas van Facebook klaagt over privacyschending. Het is pas half maart, maar we hebben 'm al hoor: de gotspe van het jaar.

ZATERDAG TOP Oss-FC Emmen / Krim (V)
8-0 werd het gisteren en we dansten op onze stoelen. Conclusie: dat wordt oorlog.

donderdag 13 maart 2014

Niet voor je lol

Begin deze maand verloor Feyenoord thuis in De Kuip met 1-2 van Ajax. Het was het zoveelste teleurstellende resultaat tegen de aartsvijand. Van de laatste 21 klassiekers wonnen de Rotterdammers er maar één.

In de aanloop naar de wedstrijd las ik het boek Feyenoord-Ajax. Gezworen vijanden (2013) van Mik Schots. Hierin passeren alle ontmoetingen tussen '010 en het opgeblazen 020', zoals het op de achterflap provocatief heet, de revue.

Het boek verscheen ook als Ajax-Feyenoord. Gezworen vijanden, met een andere foto op de voorzijde. Dat is dan de '020-editie'. Dit lijkt me puur een marketingtruc, inhoudelijk zijn er voor zover ik het kan overzien namelijk geen verschillen. Er is ook geen sprake van een eenzijdige of bevooroordeelde teneur, de auteur citeert vooral uit overwegend neutrale krantenverslagen door de jaren heen.

Met de meeste interesse las ik de hoofdstukken 'Venijn in de staart (1991-1996)', met name om die staart, en 'Alle perken te buiten (1996-2005)', omdat ze de periode bestrijken die me het meest helder voor de geest staat: 1994-2002, van mijn achtste tot mijn zestiende. Eigenlijk zijn het twee periodes van telkens vier jaar.

Ik heb hier al vaker geschreven over de impact van de gloriedagen van Ajax midden jaren negentig op een jonge Feyenoorder, en het was aardig te constateren dat die jaren inderdaad precies samenvielen met de laatste vier jaren op de basisschool: de vier seizoenen tussen 1994 en 1998 kunnen met recht als de duistere jaren worden bestempeld.

Ajax was oppermachtig. Van de 11 ontmoetingen gingen er niet minder dan 9 verloren. De enige overwinning was de legendarische bekerwinst in Amsterdam met de winnende in de verlenging van Obiku - niet ten onrechte door Schots gekarakteriseerd als 'het gelukzaligste moment voor Feyenoord in de jaren negentig'. Matty Verkamman schreef in Trouw: 'Ajax won vanaf 1990 in chronologische volgorde [...] met 1-0, 4-0, 2-0, 3-1, 3-0, 5-2, 4-1, 5-0, 4-2, 2-0, 3-0, 4-0, 2-1 en 6-0. De doelcijfers over de jaren negentig: Ajax 54 goals, Feyenoord 16. Het is een score om als Feyenoord-aanhanger mismoedig van te worden.'

De haat nestelde zich diep op 26 oktober 1997 in de ArenA (4-0), toen Richard Witschge het nodig vond de bal een paar keer hoog te houden rond de middenlijn, in het voetbal de ultieme vernedering van de tegenstander. (Danny Blind: 'Het was Amsterdamse humor.') Witschges actie was extra dom omdat net een paar maanden eerder de opgelaaide supportersonlusten een dieptepunt hadden bereikt met de Slag bij Beverwijk, waarbij één dode viel.

De volgende vier seizoenen, tussen 1998 en 2002, beklijven als een periode van voorspoed, beginnend met Feyenoords landstitel in 1999 - de voorlopig laatste - en eindigend met de bizarre winst van de UEFA Cup in 2002. Ze vallen samen met de eerste vier jaar op de middelbare school. Ik herinner me een klassenfoto van zomer 1999 waarop twee leerlingen in voetbalshirt staan: ikzelf draag het rood-wit van Feyenoord, een klasgenoot het geel-zwart van Borussia Dortmund, toevallig de club die drie jaar later de tegenstander zou zijn in de UEFA Cup-finale.

Met Ajax ging het intussen bergafwaarts. De club moest zo nodig naar de beurs en werd een bedrijf, de broertjes De Boer voegden de daad bij het woord door via werkweigering een vertrek naar Barcelona te forceren, de arme Jantje Wouters werd in zijn twee seizoenen als trainer 5de en 6de.

Maar na 2002 brak er een nieuwe periode van ellende aan, al beleef je het dan niet meer met de intensiteit van je kinder- en jongensjaren en kun je het allemaal wat beter plaatsen (wat iets anders is dan relativeren). Niet langer vloeiden de tranen of werd ik ziek van een nederlaag. Op het veld was het vaak behelpen, maar ook ernaast ging het van kwaad tot erger, met als nieuw dieptepunt de fysieke aanval op Robin van Persie op het veld bij Jong Ajax-Jong Feyenoord op 16 april 2004.

Het is ergens een vorm van foute nostalgie, maar de oudere harde kernen waren nog van het 'ongewapende, "eerlijke" geweld'. Latere generaties werden gewelddadiger, maar zij spraken tenminste nog af ergens op een verlaten veldje om elkaar te lijf te gaan. Die avond in 2004 werden voor het eerst ook spelers belaagd, dat was nog niet eerder gebeurd.

Terecht noemt Schots hierbij de opkomst van de malloten van '410', die zich hadden afgescheiden van de F-Side, als een van de oorzaken. Van Persie werd toen overigens ontzet door de Chileense mannetjesputter Jorge Acuña, die alleen nog om dat incident voortleeft, wat ergens ook wel treurig is.

Het laatste hoofdstuk is treffend getiteld 'Andere tijden en meer van hetzelfde (2005-2013)'. De aandacht nam wat af. Ongetwijfeld speelt mee dat je vóór pakweg je twaalfde alles veel heviger beleeft, de indrukken veel dieper zijn en de herinneringen dientengevolge pakkender. Na je twaalfde krijg je steeds meer aan je hoofd. School werd studie en studie werd werk. De seizoenen na 2005 verdichten zich in mijn herinnering dan ook tot één wazige periode zonder veel concrete herinneringen. Ook trok ik meer naar TOP Oss, dat tussen 2005 en 2009 een kleine, bescheiden glorietijd doormaakte.

PSV was nu oppermachtig, AZ en Twente werden een keer kampioen, maar Feyenoord dolf nog even vaak het onderspit tegen Ajax. Heel typisch is dat in 2005-2006, het enige seizoen dat er zowel thuis als uit gewonnen werd van de rivaal, het jaar van 'K2' - Dirk Kuijt en Salomon Kalou -, de competitie was overgenomen door het Talpa van poenschepper John de Mol. Dat kwam op het lumineuze idee om het ticket voor de tweede Champions League-plaats niet op basis van de eindrangschikking te vergeven, maar na play-offs tussen de nrs. 2 t/m 5.

Feyenoord, derde geworden met 71 punten, trof in de halve finale Ajax, vierde geworden met slechts 60 punten. Uiteraard won Ajax, dat vervolgens in de finale ook Groningen versloeg en zo alsnog de CL bereikte. De supporters lieten elkaar meer met rust en legden hun bommen nu onder de eigen club. Diep mismoedig werd ik van 'zwarte donderdag' in Nancy in 2006 en de bestorming van het Maasgebouw in 2011.

Sportief was er de beschamende 10-0 bij PSV in oktober 2010. Die viel in een periode van persoonlijke turbulentie, en dat was misschien een geluk bij een ongeluk. Er moeten talloze jongetjes zijn die dit hebben moeten meemaken in hún intensiteitspiek. Getekend voor het leven zijn ze. Een paar maanden eerder was ook de archetypische Richard Witschge-Ajacied weer opgedoken, nu in de gedaante van Jan Vertonghen, die na de bekerwinst 'het zijn maar kut kakkerlakken' de microfoon in blèrde.

Dat deed pijn, en het is misschien geen toeval dat niet veel later mijn vierde periode aanbrak, een van hernieuwd engagement. Vanaf het seizoen 2011-2012 viel er ook weer wat te juichen - paradoxaal genoeg midden in een nieuwe Amsterdamse hegemonie. 2011-2012 en 2012-2013, we kunnen ze reeds bijzetten als de jaren van John Guidetti en Graziano Pellè, twee loten uit de loterij in de nasleep van financiële armoede. De 4-2 tegen Ajax in 2012 met drie goals van Guidetti bracht de tranen terug, maar nu eindelijk eens zoete tranen.

Door velen werd lacherig gedaan over Guidetti en het huldebetoon aan de Zweed een jaar later, maar wat zij niet zagen of wilden zien was impact van die 4-2, en bij uitbreiding van dat gehele seizoen dat eindigde met de tweede plek. Het was het jaar van het eerherstel, het was alsof de dichtgeschroefde kelen van duizenden weer opengingen. Een van de mooiste spandoekteksten vind ik altijd het 'Hier adem ik vrij' bij Willem II, en dat was vrij precies wat er toen in De Kuip aan de hand was.

Dit seizoen was er even hoop op een titel, maar uiteindelijk bleek de pijp leeg. Drie keer werd er met 2-1 van Ajax verloren. De legendarische uitspraak van Gerard Cox blijft onverminderd van kracht: 'Feyenoord-supporter ben je niet voor je lol.'

zaterdag 8 maart 2014

Zeven dagen lang (204)

2 t/m 8 maart

ZONDAG Klassieker (I)
Enig lichtpuntje van de middag: Graziano Pellè die na afloop insinueert dat hij aan Jan-Joost zijn neus kan zien dat Jan-Joost een Neus is.

MAANDAG Klassieker (II)
'Ik heb de beelden net gezien. Hij ging wel onnodig met zijn elleboog naar mijn hoofd, maar het was niet heel erg. Ik voelde het licht. Het was niet pijnlijk.' Aldus Joël Veltman. Dat dunkt mij een ontlastende verklaring. Free Pellè!

DINSDAG Krim (I)
Rusland lanceert een langeafstandsraket, lees ik - en ik schrik. Maar het blijkt dat de lancering een oefening betreft die al lang voor de Krim-crisis uitbrak is aangekondigd en toen ook is gecommuniceerd aan Amerika. Waarom wordt het dan toch onder het nieuws over deze crisis geschaard?

WOENSDAG Vroman (I)
Leo Vroman werd 98 jaar. Hij was van 10 april 1915 en overleed op 22 februari 2014.
Vroman leefde dus 98 jaar, 10 maanden en 13 dagen. bewijs
Een andere schrijver die extreem oud werd was de Vlaamse auteur Stijn Streuvels, die 97 werd: 3 oktober 1871 - 15 augustus 1969.
Streuvels leefde dus 97 jaar, 10 maanden en 13 dagen. bewijs
Precies een jaar minder.
Zou typisch iets voor Hugo Brandt Corstius zijn geweest om dit te berekenen, ware hij niet zelf overleden vorige week vrijdag.

DONDERDAG Vroman (II)
Overigens zou Herman Finkers zeggen: dit soort dingen bedenk je dus als je niks te doen hebt. Maar ik heb het juist heel druk. Zorgwekkend.

VRIJDAG Krim (II)
Het maken van historische vergelijkingen is altijd precair, maar bij de manier waarop Rusland nu de Krim met zijn Krim-Russen van Oekraïne annexeert is het onmogelijk niet de parallel te zien met de manier waarop Duitsland in 1938 de Sudeten-Duitsers van Tsjecho-Slowakije inlijfde.
De vraag is alleen wat nu?

ZATERDAG Krim (III)
In 1938 deed de toenmalige Volkenbond niets omdat elk volk het recht op 'zelfbestemming' had en 95% van de inwoners zogenaamde 'Volksduitsers' waren; zie b.v. Kershaw, Hitler. A Biography, hfdst. 14. Naar dat volkenrecht wordt nu ook steeds verwezen.
Het referendum is een wassen neus. Op de Krim schijnt het percentage etnische Russen 58% te zijn, tegen 24% Oekraïners.
Waar houdt het op? In Donetsk is ook bijna de helft van de inwoners etnisch Russisch, in Dnjepropetrovsk zelfs nog iets meer dan de helft.
Onze minister van Defensie viert intussen vrolijk carnaval. De boodschap is helder: gaat u maar rustig slapen.

zaterdag 1 maart 2014

Zeven dagen lang (203)

23 februari t/m 1 maart

ZONDAG Ja, nu wel dood
Leo Vroman (98), vriend van dit blog, is overleden. We hadden hem graag over anderhalve maand nog gefeliciteerd met zijn 99ste en hem naar de 100 gesupporterd, maar het heeft niet zo mogen zijn.

MAANDAG EU (I)
Guy Verhofstadt het volk mennend op een plein in Kiev, ik krijg dat beeld maar niet van mijn netvlies. Het vuurtje opstoken in een toch al bloederig binnenlands conflict, alleen om zieltjes te winnen voor het zieltogende EU-project, het is te gek voor woorden. Staat hij daar doodleuk te beloven dat Oekraïne miljarden aan EU-geld tegemoet kan zien en dat de Oekraïners vrij door Europa mogen reizen. Wat zouden de EU-burgers vinden van weer een wankel land erbij? En wat te denken van Rusland?
En dan staat die dikke Van Baalen van ons er nog naast te blèren ook. Hij is trouwens iemand die de trein in stapt terwijl er nog mensen proberen uit te stappen, zo heb ik een keer in Brussel mogen constateren. Ergens wel symbolisch voor de EU volgens de Van Baalens van deze wereld: iedereen moet er zo snel mogelijk in, maar je kunt er nooit meer uit.

DINSDAG Twente-Feyenoord
In de nababbel gaat het alleen nog maar over het wangedrag van Pellè, maar over het structurele wangedrag van meneer Gözübüyük heeft niemand het meer.

WOENSDAG Feyenoord-Ajax
Heel tactisch laat Youp van 't Hek in de aanloop naar Feyenoord-Ajax bij Pauw & Witteman de wansmakelijke beelden uit 1995 zien van Feyenoord-supporters die Louis van Gaal met enge ziektes beschimpen. Youp zit er omdat hij 40 jaar in het vak zit en hier 'ooit in een column' over heeft geschreven, maar verder blijft totaal onduidelijk waarom dit juist nu vertoond moet worden. Je zou verwachten dat een actualiteitenprogramma als P&W het fragment gebruikt als opstap naar de kwestie van het misselijkmakende Ajax-spandoek over de aan kanker gestorven Rooie Marck, maar daar wordt met geen woord over gerept.

DONDERDAG If the good Lord is willing
Paupers Field (2010) van Dylan Leblanc heet geïnspireerd te zijn door Fleet Foxes, en dat klopt ook wel, maar 'Death of Outlaw Billy John' zou ook zo uit de koker van Sufjan Stevens gekomen kunnen zijn.
Goede plaat trouwens. Tip: 'If the Creek Don't Rise'.

VRIJDAG EU (II)
Curieus hoe de EU zich gedraagt ten opzichte van Zwitserland. Omdat de Zwitsers - democratisch! - hebben besloten immigratie te beperken, worden eerst al de onderhandelingen over een energieakkoord gestaakt en nu mogen ook Zwitserse studenten niet langer op een Erasmus-beurs komen studeren. Als je  - als niet-lid! - niet als een mak lam volledig meegaat met de EU-doctrine van de Europese elite, maar kritisch tegenover de gevolgen van bijvoorbeeld ongebreideld verkeer van persoon staat, dan moet je blijkbaar meteen worden kaltgestellt.

ZATERDAG Inzicht
Ik geloof niet dat er nog een Elfstedentocht komt.