'Jupiler League 2.0' wordt het heel vooruitstrevend genoemd: de Eerste Divisie vanaf het seizoen 2013-2014. Omdat er na enkele faillissementen nog maar 16 clubs over waren, besloot de KNVB in zee te gaan met het FOX van de lugubere poenschepper Rupert Murdoch. FOX heeft de clubs een flinke kapitaalinjectie gegeven, maar de vraag is tegen welke prijs. Een vereiste was de toetreding van de beloftenteams van Ajax, PSV en FC Twente. Zeggenschap over fundamentele zaken als speelschema's, spelregels en competitiviteit zijn uit handen gegeven. 'Een enorme impuls' en een 'verrassend kijkspektakel', blies Jelle Beuker, operationeel directeur van de coöperatie Eerste Divisie, pal voor de aftrap van het seizoen hoog van de toren over de inbreng van FOX. Er werden nog wel wat 'kinderziektes' voorspeld en men dekte zich her en der in door te wijzen op het 'pilot'-karakter van de nieuwe opzet. Maar dat weerhoudt ons er natuurlijk niet van de nieuwe realiteit extra kritisch te volgen. Maand na maand.
Augustus
1) De eerste misstand is er een met terugwerkende kracht. De toetreding van beloftenteams was een lang gekoesterde wens van de KNVB, zo vond de bond niet te gênant om volmondig te beamen. Dat zette de faillissementen van Haarlem, RBC, AGOVV en met name Veendam in een ander licht. De KNVB heeft deze clubs moedwillig kapot laten gaan door hardvochtig vast te blijven houden aan achterhaalde licentie-eisen, eisen die meteen na het overlijden van de laatste patiënt van tafel gingen om Topklassers te verleiden de stap naar het betaalde voetbal te maken. Ze mogen twee jaar lang participeren maar blijven wel als amateurvereniging behandeld worden. Geen strenge financiële meetmomenten dus, geen verplichtingen omtrent contractspelers en gegarandeerde vrijwaring van degradatie. Uiteindelijk viel alleen Achilles '29 voor de avances van de KNVB, Katwijk haakte te elfder ure af. Valt de versoepeling van de licentie-eisen nog wel te billijken, het maakt de doodsstrijd van de ter ziele gegane traditieclubs wel extra pijnlijk.
2) De eerste soap die zelfs ervaren soapscriptschrijvers het schaamrood op de kaken zou bezorgen vond plaats rondom de speellocatie van Jong PSV. PSV had de KNVB laten weten in het stadion van FC Eindhoven te gaan spelen. Prima plan, ware het niet dat FC Eindhoven van niets wist en het plan zeer terecht blokkeerde. De keus viel toen op trainingscomplex De Herdgang, maar dat bleek zelfs niet aan de meest elementaire eisen te voldoen. Twee dagen (!) voor aanvang van de competitie was nog niet bekend waar Jong PSV zijn wedstrijden zou gaan afwerken. Uiteindelijk werd het het Philips Stadion.
3) Een tweede soap speelde zich ook in Eindhoven af. PSV had verzuimd de beruchte lokale driehoek in te lichten over de nakende toetreding van het beloftenelftal tot het betaalde voetbal. Burgemeester Van Gijzel in paniek. De burgervader besloot supporters van negen (!) bezoekende clubs te weren omdat hun komst een 'te zware belasting op de politie-capaciteit' zou vormen. Zelfs de brave fans van Dordrecht en Willem II werden zo gecriminaliseerd. De KNVB vond het ook niet kunnen, zei 'in gesprek' te gaan, maar niks natuurlijk. Geen terugdraaiing van het besluit, zelfs geen strafpunten of boete voor Jong PSV. De brief aan Gijs de Jong van de KNVB ('Geachte heer De Jong, beste Gijs') is uitgelekt en biedt nog meer schokkends. De burgemeester eigent zich het recht toe per wedstrijd een speellocatie aan te wijzen en kondigt aan dat alle wedstrijden 'gemonitored' zullen worden, wat tot last minute wijzigingen in de speeldag kan leiden. En passant hebben ook de burgemeesters van Oss en Den Bosch zo hun eisen.
4) Onduidelijkheid was er ook lange tijd over de voorwaarden met betrekking tot de selecties van de beloftenelftallen. Voorheen kwamen in deze tweede teams jeugdspelers uit, aangevuld met de reserves en tribuneklanten van het eerste. Daar kon nu natuurlijk geen sprake meer van zijn, dat zou competitievervalsing betekenen: een topspeler van een topclub die van een blessure terugkeert en om ritme op te doen met het beloftenteam meespeelt, dat is oneerlijke concurrentie. De oplossing was eenvoudig: de beloftenteams doen als zelfstandige teams mee en spelen dan ook met een vaste selectie. Maar dat was buiten de waard KNVB gerekend. De topclubs blijven de mogelijkheid behouden frank en vrij met spelers te schuiven tussen eerste en beloftenelftal. Pas als een speler 15 wedstrijden in een van beide teams heeft gespeeld is hij gebonden aan dat elftal. We zagen deze maand al wat dat in de praktijk betekent: Jong Ajax trad in de eerste wedstrijd tegen Telstar aan met Cillessen en Hoesen, vervolgens tegen FC Oss met Boilesen en Sana, maar tegen MVV weer alleen met jeugdspelers omdat het eerste de dag erna nog moest spelen. Jong PSV liet tegen FC Oss doodleuk Tyton en Manolev ritme opdoen. Minachting van de tegenstander, je reinste competitievervalsing.
5) Vrijdagavond is al jaren de vaste speelavond van de Eerste Divisie. FOX heeft daar een eind aan gemaakt. De zender wil het hele weekend door live-duels uitzenden, concreet op vrijdag om 20.00 uur, zaterdagmiddag 16.30 uur en maandagavond 20.00 uur. Omdat er ook wedstrijden staan ingepland op zaterdagavond 18.45 uur en zondagmiddag 14.30 uur betekent dat dat er elk weekend vijf verschillende aanvangstijdstippen zijn op vier verschillende dagen. De clubs konden een voorkeur voor een speeldag opgeven, maar daar is nauwelijks rekening mee gehouden. Zo speelt Sparta maar liefst acht (!) keer op het verfoeide tijdstip van zaterdagmiddag 16.30 uur. Nederland kent geen cultuur van op zaterdagmiddag betaald voetbal. Dan is iedereen op de amateurvelden of elders in de weer. Deze maand werd dan ook rap duidelijk welk een fiasco het is: lege tribunes, sfeerloze stadions, protesten alom.
6) Supporters laten zich natuurlijk niet alles welgevallen. Menige kern stelde al een boycot in. De Brigata Tifosi van De Graafschap boycotte het thuisduel met Jong PSV (zaterdagmiddag half vijf), Den Bosch FC van FC Den Bosch het uitduel met Jong FC Twente - al zat de officiële supportersvereniging er toch met 19 man - en MVV-Fans boycotte de thuisduels met Jong FC Twente en Jong Ajax (zaterdagmiddag half vijf). Een deel van de fans zette de actie luister bij met vuurwerkbommetjes, een behartigenswaardige actie, want wie almaar doof is voor een weerwoord kan alleen met klappertjes nog wakkergeschud worden. In plaats van zijn supporters te steunen, zoals voorzitter Bloemers van De Graafschap en coach Kaiser van FC Den Bosch bijvoorbeeld wel deden, sprak voorzitter Rinkens vol afschuw over hen. In Maastricht hebben ze dan ook een voorzitter die zijn stadion het liefst gevuld ziet met toeschouwers in plaats van supporters. Als het aan hem ligt wordt MVV een tweede AZ: ook een klappertjesfabriek, maar dan van karton.
7) Waar supporterskernen en de vele Against Modern Football-sites die de laatste jaren als paddenstoelen uit de grond zijn geschoten dapper stelling blijven nemen tegen de verminking van hun passie, daar is de rol van de 'officiële' media op zijn zachtst gezegd teleurstellend. De commentatoren van FOX bewieroken vanaf dag 1 de komst van de beloftenelftallen - Koert Westerman kwam live klaar na de eerste goal van Jong PSV tegen Sparta -, maar dat is nauwelijks een verrassing, want het zijn de commentatoren van FOX. Maar ook de VI is opvallend mak en NUsport deed alsof er maar één team in de hele divisie speelt.
8) Bij Jong PSV zijn ze überhaupt niet welkom, maar ook bij Jong FC Twente en Jong Ajax worden fans van de bezoekende club schandalig behandeld. In Enschede worden ze helemaal bovenin een hoekje van een verder zo goed als leeg stadion gestopt, idem voor fans in Eindhoven. Een lokale reporter die een reportage maakte van een bekende Telstar-supporter werd in Amsterdam geschoffeerd door gehersenspoelde stewards en opgefokte V-tjes. Inmiddels is ook het 'uitvak' op De Toekomst onthuld: een hondenhok is nog te veel eer, een hond zit tenminste nog droog.
9) Dan niet te vergeten de televisieuitzendingen. Dat was de grootste worst die de vermagerde clubs werd voorgehouden. Meer en langer op tv; aandacht, beelden, exposure! Drie live-duels per speelronde brengt FOX op de buis. Augustus telde vijf speelrondes, waarvan de laatste een alles-op-vrijdag-ronde, zodat er in totaal dertien wedstrijden live zijn uitgezonden. Telling leert dat Jong PSV alle vijf (!) de speelronden live is uitgezonden. Jong Ajax volgt met drie, MVV, Sparta, VVV en Willem II kregen er twee. Achilles '29, Almere City, FC Den Bosch en Helmond Sport zijn nog geen minuut live te bewonderen geweest.
10) Samenvattingen? Zo mogelijk nog abominabeler. Regionale omroepen krijgen geen beelden meer, de geliefde XXL-samenvattingen op internet zijn verdwenen en wat er nog wel staat duurt nog maar maximaal anderhalve minuut, en ook op FOX zelf is het huilen met de pet op. Er was deze maand geen enkele profilering, wedstrijdbeelden waren als vlekken over het weekend verspreid. Op een zondagavond keek ik het samenvattingenprogramma. De vijf wedstrijden van de vrijdagavond kwamen voorbij. Vervolgens werden de wedstrijden van zaterdag en zondag aangekondigd, alsof ze nog gespeeld moesten worden! En de complete uitzending op het open net dan? Dat was vroeger de geliefde vrijdagavond, 22 uur. Met al die wedstrijddagen is dat onmogelijk, maandavond moest het daarom worden. Pas vanaf speelronde 4 konden er samenvattingen worden uitgezonden, dat was de eerste reserve. Nu het zover is blijkt dat FOX ze in haar reguliere Jan-en-Toine-programma heeft ingekapseld. Het programma dat heel provocatief van 20.30 uur tot 22.00 uur staat geprogrammeerd, recht tegenover Voetbal International, dat volgens de kijkcijfers twintig (!) keer zoveel kijkers trekt. Voorlopige conclusie: de clubs is media-aandacht beloofd, maar of het nu samenvattingen, live-duels of het stadion zelf is: er kijkt niemand.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten